ανοιχτές εκδηλώσεις
ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ | Παραδοσιακής και αειφόρου δόμησης
σεμινάρια | πρακτική άσκηση | εκδρομή
Το Φθινοπωρινό Σχολείο παραδοσιακής και αειφόρου δόμησης διερεύνησε τη σύνδεση μεταξύ παραδοσιακών οικοδομικών τεχνικών, σύγχρονων ζητημάτων αειφόρου δόμησης και μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των κατασκευών μέσα από ένα πλούσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα σεμιναρίων, πρακτικής άσκησης, περιηγήσεων και ανοικτών δράσεων συμμετοχής και δημοσίου διαλόγου.
Σεμινάρια
Το πρόγραμμα των σεμιναρίων περιελάμβανε παρουσιάσεις και διαλέξεις, επιδείξεις και πρακτικές δοκιμές γύρω από τη χρήση φυσικών υλικών στην παραδοσιακή και αειφόρο δόμηση. Συγκεκριμένα, συζητήθηκαν θέματα που αφορούν τη χρήση της πέτρας, του ξύλου, των παραδοσιακών και σύγχρονων υλικών δόμησης με βάση τον ασβέστη και το χώμα, καθώς και διάφορα ζητήματα ενεργειακού σχεδιασμού ιστορικών και νέων κατασκευών. Ο χώρος του Παλιού Δημοτικού Σχολείου στα Φράστα μετατράπηκε σε εργαστήριο πειραματισμού και πρακτικών δοκιμών στον έλεγχο πρώτων υλών, την ορθή προετοιμασία διαφορετικών δομικών υλικών, καθώς και στο σχεδιασμό οικολογικών προτάσεων και κατασκευαστικών λύσεων για το έργο της ανακαίνισης του Σχολείου.
Πρακτική Άσκηση
Το πρακτικό μέρος του εργαστηρίου εστίασε στη συνέχιση του έργου διαμόρφωσης της νέας αυλόθυρας του σχολείου, ολοκληρώνοντας το καλντερίμι της εισόδου σε αυτήν. Υπό την καθοδήγηση των μελών της ομάδας και των έμπειρων τεχνιτών, οι 18 συμμετέχοντες/ουσες εξασκήθηκαν σε εργασίες πελεκήματος πέτρας, κατασκευής ξερολιθικού καλντεριμιού και εφαρμογής πλακόστρωσης με χρήση κονιάματος ασβέστη. Ακόμη, οργανώθηκε επίδειξη συλλογής και λατόμευσης πέτρας στον Άραχθο ποταμό, καθώς και εκπαιδευτική ξενάγηση στην ευρύτερη περιοχή των Τζουμέρκων για γνωριμία με τη φυσική, αρχιτεκτονική και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.
τοποθεσία: Φράστα, Τζουμέρκα, Ήπειρος
ημερομηνίες: 17/10/2023 - 28/10/2023
συνδιοργάνωση: Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων, Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας- Τμήμα Ηπείρου, Γαλλική Σχολή Αθηνών
αιγίδα: Υπουργείο Πολιτισμού
υποστήριξη :J.M. Kaplan Fund, Υπουργείο Πολιτισμού, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ
χορηγία σε είδος: Κ&S Μπαρμπέρη
σχεδιασμός: Χριστόφορος Θεοχάρης, Γρηγόρης Κουτρόπουλος, Πάνος Κωστούλας, Ιωάννα Ντούτση
συνεργάτες: Γεωργία Κανελλοπούλου, Νικηφόρος Μεϊμάρογλου, Ίωνας Σκλαβούνος, Ναυσικά Στεφανίδου, Τερέζα Σωτηριάδου, Δήμητρα Τσιαούσκογλου
τεχνίτες-εκπαιδευτές: Παύλος Βήχας, Γιάννης Μπακαγιάννης, Τρύφωνας Παπαϊωάννου, Taylor Dominic, Δημήτρης Φώτης
ομιλητές/τριες: Βάνα Γεωργαλά, Cécile Durvye, Ανδρέας Καπετάνιος, Μαριλένα Μελά, Ανδρονίκη Μιλτιάδου-Fejans, Gilles de Rapper, Ηλίας Σκουλίδας, Ελευθερία Τσακανίκα, Δήμητρα Τσιριγώτη
ομιλητές/τριες δημοσίου διαλόγου: Νίκος Βαΐτσης, Ανδρέας Καπετάνιος, Ελευθερία Τσακανίκα, Ιωάννης Τσίγκρος, Σωτήρης Τσουκαρέλης, Χρήστος Χασιάκος
φωτογραφίες: Ιάσονας Αθανασιάδης, Γρηγόρης Κουτρόπουλος, Ναυσικά Στεφανίδου
βίντεο: Ιάσονας Αθανασιάδης
Ανοιχτές Εκδηλώσεις
Παράλληλα, το εργαστήριο πλαισιώθηκε από ανοιχτές εκδηλώσεις, προωθώντας την ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινότητας και ενός ευρύτερου κοινού στη δράση . Συγκεκριμένα, οργανώθηκε “Μιντάτι” συλλογικής εργασίας για τον καθαρισμό παλιού μονοπατιού που οδηγεί στο Σχολείο και καθοδηγούμενη περιήγηση στον οικισμό και το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας.
Ακόμη, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση δημοσίου διαλόγου, όπου εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, φορείς κοινωνικών επιχειρήσεων, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, τεχνίτες και κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής αντάλλαξαν απόψεις πάνω σε ζητήματα για τις δυνατότητες ανάπτυξης εγχειρημάτων κοινωνικής οικονομίας και καινοτομίας στις ορεινές κοινότητες της Ηπείρου, με έμφαση στην παραδοσιακή και τη σύγχρονη βιώσιμη δόμηση.
Μέρος των ανοιχτών εκδηλώσεων ήταν και η υβριδική ημερίδα γύρω από διαφορετικές “Ερμηνείες αρχιτεκτονικής κληρονομιάς” σε συνδιοργάνωση με τη Γαλλική Σχολή Αθηνών. Οι καλεσμένοι/ες ομιλητές/τριες από την Ελλάδα και το εξωτερικό πραγματοποίησαν διαλέξεις πάνω στις διαφορετικές πτυχές κληρονομιών που συχνά μένουν αποσιωπημένες, αναδεικνύοντας τη συμβολή των ανθρωπιστικών επιστημών στην καλύτερη κατανόηση και ερμηνεία του δομημένου περιβάλλοντος.
Συνολικά, το Φθινοπωρινό Σχολείο ήταν ένα πεδίο σκέψης και πειραματισμού με έμφαση την κατανόηση και εφαρμογή ιστορικών οικοδομικών πρακτικών για την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του κατασκευαστικού κλάδου, την αξιοποίηση πρώτων υλών και τη διαχείριση του τοπίου με σκοπό την προστασία δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος καθώς και την προοπτική αναζωογόνησης των ορεινών κοινοτήτων της χώρας. Παράλληλα, οι εργασίες συνέβαλαν καθοριστικά στη συνολική αποκατάσταση και ανακαίνιση μέσα από εκπαιδευτικές δράσεις του Παλιού Δημοτικού Σχολείου, ώστε στη συνέχεια να αποτελέσει ένα νέο “σχολείο” για την εκπαίδευση και προώθηση των παραδοσιακών τεχνικών και της αειφόρου δόμησης στην Ήπειρο και ευρύτερα.