ΣΟΥΒΑΛΕΣ* | Τοπιακά μέλλοντα και ανθεκτικές πρακτικές διαχείρισης των υδατικών πόρων στα νησιά της Μεσογείου
ολοκληρωμένο έργο
τοποθεσία: Ιος, Κυκλάδες
ημερομηνίες: 04/11/2024 - 22/11/2024
συνεργασία: Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA, ηγετικός εταίρος), WWF Ελλάς, Save Ios
υποστήριξη: Donors’ Initiative for Mediterranean Freshwater Ecosystems (DIMFE), Δήμος Ιητών, Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
χορηγία σε είδος: Petra Village, Blue Star Ferries, Rollan, Ios Paths, Nativity, Διασέλι
σχεδιασμός/συντονισμός: Γρηγόρης Κουτρόπουλος, Γιώργος Τζαβάρας
συνεργάτες: Χριστόφορος Θεοχάρης, Έλενα Τερζή, Σπύρος Πανάγος
τεχνίτες/ εκπαιδευτές: Μιχάλης Ρούσσος, Δημήτρης Χίου
φωτογραφίες: Joachim Jung, Sofia Coutsoucos, Έλενα Τερζή, Οδυσσέας Ποτάγας, Αναστασία Καραδημήτρη, Γρηγόρης Κουτρόπουλος (BLK)
σχέδια: Γρηγόρης Κουτρόπουλος (BLK)
*Σουβάλες αποκαλούν οι Νιώτες τις φυσικές κοιλότητες κατά μήκος των ρεμάτων που συγκρατούν νερό. Σε κάποιες περιπτώσεις τις ενισχύουν με λίθινες κατασκευές με σκοπό τη διαχείριση του νερού.
Μαθητεία και Εργαστήριο για την παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης του νερού με μικροφράγματα στο ρέμα Μαυρουδή του Κάμπου της Ίου.
Η δράση ΣΟΥΒΑΛΕΣ με αντικείμενο την κατασκευή ενός δικτύου 50 λιθόκτιστων υδροφραγμάτων μικρής κλίμακας, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου Med-RESET (Mediterranean REsilient inSular Ephemeral sTreams) που στοχεύει στην επαναφορά της παραδοσιακής πρακτικής της κατασκευής λίθινων αναβαθμών σε ρέματα εφήμερης ροής σε άνυδρα νησιά της Μεσογείου.
Συμμετοχικό έργο
Η κατασκευή του δικτύου των 50 λιθόκτιστων υδροφραγμάτων πραγματοποιήθηκε στο ρέμα Μαυρουδή στον Κάμπο της Ίου, κοντά στον επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο του Σκάρκου, με συμμετοχικό τρόπο μέσα από ένα διπλό εκπαιδευτικό πρόγραμμα (μαθητεία και εργαστήριο) και τη συνδρομή αρκετών εθελοντών από την Ίο και από άλλα μέρη της χώρας και του εξωτερικού.
Μαθητεία
Δύο νέοι τεχνίτες και δύο νέες τεχνίτριες μαθήτευσαν για τρεις εβδομάδες πλάι σε δύο έμπειρους τεχνίτες εκπαιδευτές που καθοδηγούσαν τις εργασίες και όλα τα στάδια της κατασκευής, από τη συλλογή της πρώτης ύλης και τη μεταφορά της μέχρι τη θεμελίωση και την ολοκλήρωση καθενός από τα 50 μικρά λιθόκτιστα φράγματα.
Βιωματικό Εργαστήριο
Δεκαπέντε συμμετέχοντες/ουσες από την Ελλάδα και το εξωτερικό παρακολούθησαν το πενθήμερο πρόγραμμα του βιωματικού εργαστηρίου το οποίο περιλάμβανε συμμετοχή στις εργασίες πεδίου κατασκευής των ξερολιθικών φραγμάτων καθώς και μια σειρά παράλληλων εκπαιδευτικών δράσεων, ξεναγήσεων και ανοικτών εκδηλώσεων στο νησί της Ίου.
Ανοιχτές Εκδηλώσεις
Με σκοπό την ενεργοποίηση και την συμμετοχή της τοπικής κοινότητας διοργανώθηκαν δράσεις για το κοινό, συγκεκριμένα: ανοιχτές ημέρες εργοταξίου με συμμετοχή στις εργασίες, περιπατητική ξενάγηση στη χώρα της Ίου και περιήγηση στο αγροτικό τοπίο της Ίου με έμφαση στις υποδομές για τη διαχείριση του νερού, Γιορτή λήξης του προγράμματος με παρουσίαση των δράσεων και των αποτελεσμάτων του έργου.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου Med-RESET υλοποιείται εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη δημιουργία ενός μικρού ντοκιμαντέρ για την παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης του νερού με μικροφράγματα από τους/ις μαθητές/τριες του γυμνασίου της Ίου με τους/ις οποίους/ες είχαμε τη χαρά να κατασκευάσουμε μοντέλα μικροφραγμάτων στην αυλή του σχολείου τους και να τους/ις υποδεχτούμε στο εργοτάξιο για τις ανάγκες του δικού τους έργου.
Το Med-RESET πραγματοποιείται με την υποστήριξη του DIMFE – Donors’ Initiative for Mediterranean Freshwater Ecosystems και συγχρηματοδότηση από τον Δήμο Ιητών. Το έργο συντονίζει το MedINA και υλοποιείται σε συνεργασία με τους εταίρους Boulouki, Save Ios και WWF Hellas.
Η μαθητεία και το εργαστήριο “ΣΟΥΒΑΛΕΣ | Τοπιακά μέλλοντα και ανθεκτικές πρακτικές διαχείρισης των υδατικών πόρων στα νησιά της Μεσογείου” υποστηρίχθηκε οικονομικά από την Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (ΓΓΑΙΝΠ) και με χορηγίες σε είδος από επιχειρήσεις.